علت پرخوري قبل از پريود چيست و چطور مي‌توانيم آن را كنترل كنيم؟

برخي از زنان ممكن است قبل از پريود اشتياق زيادي به خوردن برخي از خوراكي‌هاي خاص، مانند غذاهاي چرب و شيرين داشته باشند. شما هم در جايگاه يك زن، شايد چنين تجربه‌اي داشته باشيد. چرا در اين روزها ميل به خوردن شكلات و هله‌هوله به‌شدت افزايش مي‌يابد؟ ادامه اين مقاله از «چطور» را مطالعه كنيد تا بدانيد چه اتفاقي در بدنتان رخ مي‌دهد كه دچار چنين ولعي پيش از قاعدگي مي‌شويد و چگونه مي‌توانيد پرخوري قبل از پريود را كنترل كنيد.

پرخوري قبل از پريود چيست؟

پرخوري افراطي قبل از پريود، كه گاهي نشان‌دهنده اختلال ناخوشي پيش‌قاعدگي (PMDD) هم هست، ميل قوي و كنترل‌نشدني مصرف مقدار زيادي غذاست. اين اختلال نوع شديد سندروم پيش‌قاعدگي است كه ۵ درصد از زنان در سن باروري را گرفتار مي‌كند. اين نوع پرخوري بيشتر مواقع فقط در روز‌هاي پيش از قاعدگي رخ مي‌دهد و مي‌توان آن را بخشي از علائم معمول سندروم پيش‌قاعدگي دانست كه بيش از ۹۰ درصد زن‌ها آنها را زماني در زندگي خود تجربه كرده‌اند.

ديگر علائم سندروم پيش‌قاعدگي عبارت‌اند از:

• آكنه؛

• نفخ؛

• اسهال؛

• يبوست؛

• خستگي؛

• دمدمي‌مزاجي؛

• پستان‌هاي دردناك.

همان طور كه گفتيم، برخي از افراد علاوه ‌بر مشكلات فوق، به پرخوري موقت هم مبتلا مي‌شوند كه از علائم آن مي‌توان به موارد زير اشاره كرد:

• غذاخوردن زماني‌كه فرد گرسنه نيست يا حتي احساس سيري مي‌كند؛

• احساس ناراحتي و خجالت‌كشيدن بعد از پرخوري؛

• يواشكي يا در كل روز دائما غذاخوردن؛

• خوردن حجم زيادي از مواد غذايي.

علت پرخوري قبل از پريود چيست؟

بررسي‌ها نشان داده كه پرخوري قبل از پريود بخشي از فيزيولوژي بدن فرد است. بنا بر پژوهشي كه در مجله بين‌المللي اختلالات غذايي آورده شده است، هورمون‌هاي تخمدان نقش مهمي در اين وضعيت دارند. پژوهشگران در بررسي‌هاي خود دريافتند كه قبل از مرحله پريود، در زنان مقدار هورمون پروژسترون بسيار افزايش مي‌يابد. همين امر موجب پرخوري و اشتياق آنها به مواد غذايي سرشار از كربوهيدرات و قندها و در كل نارضايتي بدن مي‌شود.

در بدن، هورمون‌هاي متعددي وجود دارد كه عملكردهاي مختلف بدن را كنترل مي‌كنند. لپتين يكي از هورمون‌هايي است كه موجب احساس سيري در فرد مي‌شود. وقتي به‌اندازه كافي غذا مي‌خوريم، اين هورمون شروع به ترشح مي‌كند و به ما احساس سيري مي‌دهد. هورمون استروژن هم همين اثر را روي بدن مي‌گذارد.

بنابراين، هرچه مقدار استروژن زيادتر شود، اشتهاي فرد بيشتر سركوب مي‌شود؛ اما مقدار استروژن در روزهاي قبل از پريود كم مي‌شود و به همين دليل، مغز پيام گرسنگي بيشتري دريافت مي‌كند و در نتيجه فرد به غذاخوردن بيشتر تشويق مي‌شود. درست هم‌زمان با كاهش هورمون استروژن، هورمون پروژسترون بيش از قبل ترشح مي‌شود و همان طور كه گفتيم، اين هورمون اشتها را تحريك مي‌كند و اثري منفي روي حال روحي فرد مي‌گذارد.

به‌عبارت ساده‌تر، زنان قبل از پريود درباره هرچيزي بيش از هر زمان ديگر احساس نارضايتي خواهند داشت. اين نارضايتي ممكن است آنها را به پرخوري هدايت كند.

چرا كربوهيدرات و غذاهاي شيرين؟

كربوهيدرات‌ها و غذاهاي شيرين معمولا از خستگي و حال روحي بدي كه معمولا قبل از پريود رخ مي‌دهد مي‌كاهند. قند و نشاسته هم موجب ترشح هورمون سروتونين در بدن و در نتيجه احساس شادي مي‌شود. در ضمن، با خوردن منظم مواد قندي، مقدار قند خون ثابت مي‌ماند و جلوي دمدمي‌مزاجي فرد هنگام پريود گرفته مي‌شود.

پرخوري قبل از قاعدگي فقط چند روز طول مي‌كشد و اين وضعيت هميشگي نيست و معمولا با پايان قاعدگي تمام مي‌شود؛ اما اگر شما به اين نوع پرخوري (حتي وقتي در چرخه پيش‌قاعدگي قرار نداريد) مبتلا هستيد، حتما به پزشك مراجعه كنيد. البته در برخي از تحقيقات مشخص شده بين پرخوري و مشكلات قاعدگي (مانند پريودهاي نامنظم يا قطع پريود) ارتباطي وجود دارد.

چگونه مي‌توان پرخوري قبل از پريود را كنترل كرد؟

اولين قدم براي پيشگيري از پرخوري قبل از پريود يا كنترل آن، تشخيص و شناسايي وجود اين مشكل در خود است. همچنين بايد بدانيد كه چه وقت بيش‌از‌حد پرخور مي‌شويد. وقتي متوجه شديد كه چه وقت پرخور مي‌شويد، مي‌توانيد با استفاده از راهنمايي‌هاي زير اين مشكل را برطرف كنيد:

۱. هوشمندانه غذا بخوريد

يك دفترچه يادداشت به فهرست غذاهايي كه در طول روز مي‌خوريد اختصاص دهيد و هر چيزي را كه مي‌خوريد، به‌ويژه وقتي پرخوري مي‌كنيد، در آن بنويسيد. همچنين روي كاغذ يا به‌وسيله نوعي اپليكيشن، مقدار كالري مصرفي روزتان را يادداشت كنيد. اين كار به شما ياد مي‌دهد به‌اندازه غذا بخوريد و چرخه پرخوري را متوقف كنيد.

۲. غذاهاي سالم مصرف كنيد

در طول ماه، به‌ويژه قبل از پريود، غذاهاي سالم مصرف كنيد. از مواد خوراكي حاوي قندهاي تصفيه‌شده بپرهيزيد. غذاهاي سرشار از فيبر مانند ميوه‌ها، سبزيجات، انواع لوبيا، دانه‌ها و غلات كامل از جمله برنج قهوه‌اي و جو مصرف كنيد. فيبر احساس سيري طولاني‌تري به شما مي‌دهد. از سبزيجاتي چون اسفناج، كلم‌پيچ يا سبزيجات چليپايي مانند كلم بروكلي، به‌دليل اينكه حاوي فيبر فراوان‌اند استفاده كنيد.

اگر هم مي‌خواهيد از خوراكي‌هاي شيرين مصرف كنيد، سيب گزينه مناسبي است. اين ميوه علاوه ‌بر شيريني حاوي فيبر هم هست. از روزهاي قبل از پريود خوراكي‌هاي شور و چرب نخوريد، زيرا نفخ‌تان را بدتر مي‌كند. كافئين و لبنيات هم موجب نفخ و درد معده مي‌شود. همچنين در خواب‌تان اختلال ايجاد مي‌كند.

۳. ميان‌وعده‌هاي سالم مصرف كنيد

هرگز هله‌هوله نخريد. وقتي از اين نوع خوراكي‌ها در خانه نداشته باشيد، مصرف آنها سخت مي‌شود. به‌جاي خريد اين نوع خوراكي‌ها، موادي تهيه كنيد كه بتوانيد با آنها ميان‌وعده‌هاي سالم با انواع بافت و طعم‌ مختلف آماده كنيد. هروقت به پرخوري تمايل داشتيد، يك ليوان آب، همراه با ميوه يا نعناع تازه مصرف كنيد. اين كار اشتياقتان به مواد خوراكي را مهار كند. البته جويدن آدامس يا خوردن آب‌نبات هم ايده خوبي است.

اگر هوس خوردن مواد غذايي شيرين كرديد، يك اسموتي از ميوه‌هاي تازه و ماست يا يك عدد سيب‌زميني شيرين كه روي آن كمي كره و يك قاشق غذاخوري شكر قهوه‌اي ماليده‌ايد بخوريد. اگر مواد خوراكي شور يا تند مي‌خواهيد، مي‌توانيد ورقه‌هاي نازك سيب‌زميني پخته با پاپريكا و نمك را امتحان كنيد.

۴. سبك زندگي سالم داشته باشيد

اضطراب در روزهاي نزديك به پريود ممكن است به غذاخوردن احساسي منجر شود. ورزش، تكنيك‌هاي تمرين آرامش، داشتن خواب منظم و حفظ ديد مثبت به زندگي اضطرابتان را كنترل مي‌كند.

از تكنيك‌هاي آرامش‌بخشي مي‌توان به تنفس عميق، ماساژ، مديتيشن، يوگا و آرام‌سازي پيشروندۀ عضلاني اشاره كرد. در آرام‌سازي پيشروندۀ عضلاني، با منقبض و رها كردن تمام عضلات اصلي در بدن، از تنش موجود در سراسر بدن كاسته مي‌شود.

مي‌توانيد عضو گروه‌هايي شويد كه مشكلي مانند شما دارند. با افرادي صحبت كنيد كه فكر مي‌كنيد ممكن است كمكتان كنند و شايد بتوانيد برخي از ترفندهاي درماني موفقيت‌آميز آنها را به‌ كار بنديد.

۵. از متخصص تغذيه كمك بگيريد

اگر همچنان نمي‌توانيد برنامه غذايي مناسبي براي خود ترتيب دهيد، از متخصص تغذيه كمك بگيريد. متخصصان تغذيه معمولا ارتباط بين پرخوري و چرخه قاعدگي را به‌خوبي مي‌شناسند و ترفندهاي خاصي براي كنترل اشتياق به غذا و گرسنگي به شما پيشنهاد مي‌دهند.

چه وقت بايد به پزشك مراجعه كرد؟

افرادي كه گرفتار پرخوري قبل از پريود مي‌شوند نيازي به درمان ندارند. منتها اگر در روزهايي كه نزديك زمان پريودتان نيست پرخور مي‌شويد يا غذاخوردن هوسي موجب اضافه‌وزن و اضطراب احساسي در شما شده است، بايد به پزشك مراجعه كنيد. در واقع، با مشاهده هريك از علائم زير لازم است از پزشك كمك بگيريد:

• اضافه‌وزن زياد بر اثر پرخوري؛

• ادامه‌داربودن پرخوري در طول ماه؛

• ابتلا به افسردگي، اضطراب يا شكل‌‌هاي ديگر پريشاني روحي ناشي از پرخوري.

پزشكان معمولا مي‌توانند با توصيه‌هاي تخصصي و تكنيك‌هاي روان‌درماني يا در نهايت تجويز دارو به شما در مهار پرخوري كمك كنند.

چه درمان‌هايي براي پرخوري قبل از پريود وجود دارد؟

بنا بر نظر متخصصان، درمان اختلال پرخوري دربرگيرنده انواع مشاوره‌هاي روان‌شناسي است، از جمله:

• رفتاردرماني شناختي (CBT)

در رفتاردرماني شناختي، از افراد خواسته مي‌شود با روبه‌روشدن با افكار و احساسات ناراحت‌كننده‌شان رفتارهاي مخربشان را تغيير دهند.

• روان‌درماني بين‌فردي (ITP)

در اين روش، از فرد خواسته مي‌شود روي روابط خود با ديگران متمركز بشود و مهارت‌هاي بين‌فردي خود را بهبود بخشد.

• رفتاردرماني ديالكتيكي (DBT)

رفتاردرماني ديالكتيكي نوعي رفتاردرماني شناختي است كه روي «تنظيم احساسات» براي مهار الگوهاي رفتاري مخرب متمركز مي‌شود. بدين ‌ترتيب، فرد به‌جاي غذاخوردن براي آرامش، با احساسات منفي و اضطراب خود به‌درستي برخورد مي‌كند.

• درمان‌هاي دارويي براي پرخوري قبل از پريود

داروهاي مهاركننده اشتها يا ساير داروها هم ممكن است براي فرد مبتلا به پرخوري مفيد باشند.

مبارزه با پرخوري پيش از قاعدگي كار سختي است. بايد از قبل آگاهي‌تان را دراين‌باره افزايش دهيد و با انتخاب غذاهاي سالم و يادگيري تكنيك‌هاي كنترل اضطراب، جلوي تمايلتان به پرخوري را بگيريد. هميشه مراقب آنچه مي‌خوريد باشيد.

كلام آخر

اگر در روزهاي قبل از پريود اشتهايتان به غذا بيش‌ازحد افزايش مي‌يابد، با به‌كارگيري مطالب اين مقاله مي‌توانيد جلوي پرخوري‌تان را بگيريد يا از اشتياق‌تان به غذا بكاهيد. اگر شما هم تجربه‌اي در اين زمينه داريد كه سودمند است، خوش‌حال مي‌شويم با ما هم در ميان بگذاريد. اگر به سلامت عزيزانتان اهميت مي‌دهيد، مي‌توانيد اين مطلب را براي آنها ارسال كنيد.